Soms ben ik net een nerd. Hoogtepunt van mijn nerdschap is de aankoop van een kabelorganiser voor alle losse kabels en stekkers. Fijn georganiseerd en geordend heb ik nu een etuit bij me met alles wat ik onderweg nodig kan hebben. Gesorteerd en geordend.

Opgeruimd

Ik werk aan een opgeruimd bureau met links een stapel lege vellen, rechts een stapel papieren van zaken die ik ‘in behandeling’ heb. Er werken weleens andere mensen aan mijn bureau, maar voor ik aan het werk ga, ruim ik op. Zo leeg mogelijk en zo veel mogelijk orde om me heen. Dan werk ik het best. De inbox van mijn mailprogramma is leeg, het bureaublad van mijn computer ook.
Kortom: ik ben een nerd, een structopaat en regel de dingen om mij heen als een autist.

En ik kan heel goed improviseren.

Is dat in tegenspraak met elkaar? Voor anderen misschien wel, voor mij niet.

Je kunt toch zo goed improviseren

Als ik voor een workshop improviseren afspraken maak, komt altijd de inrichting van de ruimte aan de orde. Voor mijn workshops is weinig nodig, maar het allerbelangrijkste is dat er in de ruimte geen vaste niet verplaatsbare objecten staan. Ondanks die afspraak, staat er regelmatig een grote tafel in de zaal die ‘echt niet weg kan’. En niet zelden is de reactie van de opdrachtgever als ik daar iets van zeg: Maar jij kan toch zo goed improviseren?

Misverstanden over improvisatie

Over improviseren bestaan heel veel misverstanden. Werken zonder voorbereiding is wel de grootste, onverwachte problemen oplossen om snel weer volgens de afgesproken structuur te werken de meest gebruikte (Er ging van alles mis, we moesten improviseren om er nog iets van te maken).
Improviseren in het theater gaat gepaard met veel afspraken vooraf. Je hebt namelijk een aantal belangrijke afspraken nodig om samen een geïmproviseerde theatervoorstelling te maken. Hoe laat je begint is er zo een. Wie er speelt en wat de structuur die je gaat gebruiken wordt, zijn ook belangrijke afspraken en zo zijn er nog wel een paar te bedenken.
Improviseren in het theater is allesbehalve aanrommelen of onverwachte problemen oplossen om snel weer volgens de structuur te werken. Improviseren is werken volgens strakke afspraken. Het enige dat niet vooraf vaststaat is dat waar het in het theater om gaat: de inhoud.

Structuur geeft vrijheid

Omdat je als improvisatie-acteur een vaste structuur om je heen hebt, krijg je ruimte om de inhoud vrij in te vullen. Juist door het maken van een aantal vaste afspraken ontstaat ruimte om de creativiteit te laten stromen. En dat zijn afspraken over de procedure, maar ook afspraken over de manier waarop je als acteurs met elkaar omgaat.
Improviseren is ruimte creëren binnen de grenzen die er zijn. Onbegrensde creativiteit is zelden handig. Juist door grenzen aan te brengen, kan je de creativiteit richting geven zodat het ook ergens toe leidt. In het geval van een geïmproviseerde voorstelling is het doel om mooie scènes te spelen, niet om iedereen volledig uit zijn dak te laten gaan.

Workshop improviseren

In mijn workshop improviseren speelt improviseren uiteraard een grote rol. Maar minstens zo belangrijk is de vraag binnen welke kaders de geïmproviseerde samenwerking valt. Want pas dan kan je gaan kijken hoe je improvisatietechniek leidt tot iets dat substantieel bijdraagt aan het doel van je bedrijf. En daarmee onderscheidt zakelijk improviseren zich nadrukkelijk van aanrommelen en biedt het vergroten van de improvisatiekracht van je organisatie echt meerwaarde.

Achter mijn bureau zijn de grenzen die ik aanbreng de rust en orde om mij heen. Met mijn kabels in een organiser, mijn papieren op een stapel en mijn inbox geleegd. Want pas dan is er ruimte in mijn hoofd om mijn creativiteit te laten stromen. Met orde om mij heen, ben ik op mijn creatiefst.

In de workshop Meer improvisatie in je organisatie leer je hoe je met gestructureerde improvisatie tot grootse daden in staat bent.