Als enige in de regio heeft Amersfoort nog geen college. Vrij kort na de verkiezingen in maart kwamen vier partijen overeen dat ze een college wilde vormen en sindsdien vergaderen ze achter gesloten deuren. Al 70 dagen. En het kan nog wel ‘enkele weken’ duren voor ze eruit zijn.

Waarom zo lang

Waarom moet het allemaal zo lang duren? Wat moet er allemaal worden vastgelegd en afgesproken voor de partijen aan de slag kunnen. Want in de periode dat de nieuwe collegepartijen aan het vergaderen zijn, past het oude college op de winkel. Lopende zaken worden afgehandeld, maar nieuwe dingen worden niet opgepakt. En bekeken vanuit democratisch oogpunt hebben de partijen die nu de stad besturen geen mandaat van de kiezer meer.

Vooruitkijken

Regeren is vooruitzien en in die zin is het raadzaam om bij de onderhandelingen rekening te houden met zaken die zich de komende vier jaar kunnen voordoen. Maar hoe ver kan je tegenwoordig vooruitkijken? Hoe star wordt je als bestuur als je nu al alles dicht timmert? Want regeren is natuurlijk helemaal niet hetzelfde als vooruitzien. Vooruitzien is wel een voorwaarde voor regeren, maar regeren zelf is gewoon aan de slag gaan en dingen doen! Met alleen vooruitzien komen we er niet.
De huidige tijd van snelle veranderingen vraagt misschien wel andere uitgangspunten voor het maken van een college. Is het nog wel van deze tijd om met vier partijen bij elkaar te gaan zitten om tot achter de komma zaken voor de komende jaren te gaan regelen?

Een nieuwe aanpak

Het is misschien eens tijd voor een nieuwe aanpak. Een andere manier van overleg en een andere manier van voorbereiding. Een tip voor de onderhandelende partijen: Pak het eens improviserend aan.
Wie improviseert legt vooraf minder vast en laat zich tijdens het proces leiden door een aantal belangrijke uitgangspunten:

Vertrouw elkaar

We doen dit samen en we vertrouwen erop dat we elkaar steunen en helpen tijdens het proces. Misschien wel de belangrijkste afspraak. Zonder vertrouwen gaat het sowieso niet. En het is natuurlijk lastig als je samen moet werken met een partij die achteraf gaat zeggen voor bijna driekwart verantwoordelijk te zijn voor alle goede dingen, maar vertrouwen is cruciaal. Als je elkaar vooraf niet vertrouwt, begin er dan maar helemaal niet aan. Vertrouwen kun je namelijk niet in afspraken vastleggen.

Neem elkaar serieus

Neem ideeën van je collega’s serieus praat er open en positief over. Niet altijd automatisch in dezelfde kramp schieten, maar alles echt op zijn waarde beoordelen. En heeft iemand anders een goed idee: beloon de ander dan door het idee te omarmen, aan te vullen en samen te werken aan een goede uitwerking ervan.

Waardeer verschillen

Verschillende mensen hebben verschillende politieke achtergronden en verschillende ideeën. Prachtig toch! Geniet van het feit dat we niet allemaal hetzelfde zijn en laat dat in je voordeel werken in plaats van ertegen te knokken.

Geniet van het onvoorspelbare

Houd je ogen en oren open voor wat zich aandient. De wereld is onvoorspelbaar en grillig en daar moet je soms op reageren. Geniet van het onvoorspelbare en neem beslissingen op basis van je kennis en de kennis van je collega’s.

Wees open en eerlijk

Niet om de hete brij heendraaien als je een partijstandpunt verliest in de samenwerking met anderen, maar gewoon tegen de kiezers zeggen: We hebben hier moeten slikken, jammer, maar we krijgen er andere mooie dingen voor terug.

Maak het leuk

Maak het leuk met elkaar. Doe eens wat anders samen. Ga samen een stuk fietsen en praat over andere zaken dan de politiek. Drink samen een glas in een café en luister naar de bewoners van je stad. Lach en huil samen en word een team.

Meer improviseren in de politiek

Wie zich op deze manier voorbereidt, legt vooraf in grote lijnen vast wat er de komende jaren moet gaan gebeuren en neemt in het moment samen beslissingen. Misschien niet altijd de juiste beslissingen, maar dat is nu ook niet zo.
Meer improviseren in de politiek helpt ons verder en maakt het leuker. Daar ben ik van overtuigd. Je moet het durven, maar soms is een beetje lef nodig om dingen simpel te houden.

Beter leren improviseren in een zakelijke of politieke context? Informeer naar de mogelijkheden in de training Meer improvisatie in je organisatie.