Als ze binnenkomen, kijken ze verbaasd. De stoelenkring die ik heb neergezet, herkennen ze niet en een enkeling kijkt nog even op de gang naar de naam van de zaal. Is dit de zaal die hij voor de lunch achtergelaten heeft?
12 mannen zijn het. Mannen van middelbare leeftijd en vandaag ontkomen ze even aan de drukte op kantoor. Het is de financiële top van een groot Nederlands bedrijf en ze zijn hier voor een heisessie. Jaarcijfers bekijken, strategische beslissingen nemen en ‘de neuzen dezelfde kant op zetten.’ Met in de middag ‘iets anders’.

Tafels in U-vorm

De HR medewerker heeft me in de lunchpauze in de zaal gelaten. Wat ik aantrof was een standaard zaaltje in een conferentiecentrum. Tafels in U-vorm met computers, tablets en papieren met cijfers en tabellen. De beamer is nog warm.
In overleg met de financieel directeur heeft HR mij voor de middag van de heisessie geboekt voor een workshop improvisatie. En op mijn verzoek hebben de deelnemers weinig informatie over wat ze gaan doen. ‘Iets anders’, veel meer dan dat weten ze niet.

Improvisatie tijdens een heisessie

Ik hou er wel van om mijn eigen kaders te schetsen voor zo’n workshop. Bij het woord improvisatie komt bij veel mensen meteen van alles in hun hoofd: De Lama’s, rollenspellen of een beetje keet schoppen zijn meestal de meest positieve. Dus als het woord improvisatie wordt geïntroduceerd, ben ik er liever zelf bij. Dan kan ik tijdens de workshop aansluiten bij hun eigen begrippenkader in plaats van ze met geweld in het mijne te persen.

Eén voor één druppelen ze binnen. De een nog bellend met kantoor, de ander nog snel kijkend op zijn smartphone voor het laatste mailtje. (Want heisessie of niet, je kan natuurlijk niet gemist worden.) Ik loop wat rond in de zaal en begroet iedereen met een handdruk en investeer tijd en energie in het leren van de namen.

Kringgesprek

Al vanaf dat eerste moment, voel ik dat dit een stevige middag gaat worden. De mannen gedragen zich meteen zoals mannen in deze positie zich vaak gedragen: als haantjes die gewend zijn de strijd aan te gaan. Het ongemak dat ze voelen met de opstelling van de zaal, wordt onmiddellijk weggelachen met een grap (‘Hee, een kringetje van jongetjes en meisjes.’) of cynisme (‘Gaan we een kringgesprek doen?’)
Ik prijs me gelukkig met meer dan 12 jaar ervaring in dit werk en lach vrolijk mee. Eerst maar eens aansluiten en langzaam de groep voor me winnen. Vliegensvlug ga ik in mijn hoofd mijn programma voor deze heisessie langs. Sluit mijn materiaal aan bij deze groep? Kan ik het nog aanpassen? Kan ik concreter worden?

Ik weet dat ik op dit soort momenten op mijn best ben. Werkend vanuit een raamwerk, steeds kijken waar de groep is en hoe ik ze een stapje verder kan krijgen. Ik heb voorbereiding nodig en ik maak een goed doordacht programma. Maar dat ‘plan’ verandert vanaf moment één in een ‘van plan’ waar ik af en toe nog naar kijk voor de grote lijn.

Hard werken

Ik moet er hard voor werken deze op deze middag van de heisessie. Maar aan het eind zie ik twaalf vrolijke en open gezichten die me stuk voor stuk hartelijk danken voor de inzichten en de frisse blik. Ze beloven er zeker iets mee te gaan doen. Als ik samen met de HR medewerker nog even in de zaal de tafels goed zet en de boel opruim, zegt ze schuldbewust: “Vond je ze niet vervelend?”
Ik ben oprecht verbaasd: “Vervelend? Helemaal niet. Ik moest er hard voor werken, maar dat is toch helemaal niet erg. Ik snap heus wel dat ze vreemd opkijken als ze tijdens een heisessie ineens geconfronteerd worden met iets wat ze in hun dagelijks werk nooit denken tegen te komen. En ik heb ze volgens mij wel laten inzien dat ze hun improvisatievermogen kunnen trainen en ontwikkelen en dat ze er dan veel aan kunnen hebben. Niet alleen tijdens deze heisessie. Nee hoor, vervelend waren ze echt niet. Luidruchtig en druk wel, maar dat ben ik zelf ook. Ik heb tien keer liever een groep als deze dan een groep die keurig alle oefeningen doet en me niet uitdaagt om het onderste uit de kan te halen.”

Leve de weerstand

Ik meen het echt. Ik doe veel korte en intensieve workshops en vind werken bij een heisessie leuk. Weerstand daagt me uit om er stevig tegenaan te gaan en aan te sluiten bij de belevingswereld van een groep. Het stimuleert me om te zoeken naar echte concrete toepassingen die ik aan een groep kan meegeven. En na meer dan 12 jaar kan ik zeggen dat ik er goed in ben om weerstand om te buigen naar beweging.

Na de heisessie

Voor de treinreis naar huis beloon ik mezelf met een upgrade naar de eersteklas. Ik zak in de ruime stoel, zet een muziekje aan en sluit mijn ogen met een glimlach.
Wat heb ik toch een heerlijk vak.

Meer weten over een workshop improvisatie tijdens een heisessie. Check Meer improvisatie in je organisatie