Het is maandagmiddag in Amsterdam. Bij het jaarlijkse festival Impro-Amsterdam volg ik de workshop ‘Talk less Say More’. In de workshop experimenteren we met andere vormen van input voor een scène. Heel vaak komt dat uit tekst, maar door veel tekst te gebruiken, ga je weer in je hoofd zitten.

Uitademing

Ik ga de vloer op met een Zweedse vrouw, Cecilia heet ze. We hebben elkaar een uur geleden voor het eerst ontmoet en min of meer door toeval komen we samen op de speelvloer terecht. De workshopleidster Charlotte geeft ons een simpele opdracht: Ik speel vooral op de uitademing, Cecilia speelt vooral op de inademing. Meer input krijgen we niet.

Ik ga de scène in en ga nadrukkelijk uitademen en probeer na te gaan wat dat bij me oproept. Ik merk dat het lijkt alsof ik diep onder de indruk ben van wat ik zie en die impuls volg ik. Ineens ben ik in een enorme zaal in een prachtig huis waar ik voor het eerst ben.

Cecilia komt nu ook op. Door haar focus op de inademing wordt ze springerig en vrolijk. Ze huppelt vrolijk op me af en vraagt alleen maar: Do you like it here?

Oude liefde

Langzaam ontvouwt zich het verhaal. We zijn oude geliefden, lang geleden uit elkaar gegaan, zij heeft een nieuwe man met wie ze gaat trouwen, ik ben alleen achter gebleven. In het verdere verloop van de scène blijkt onze liefde nog altijd te bestaan en aan het eind wordt Cecilia gedwongen tot een keuze: volgt zij haar trouwplannen met een rijke zakenman of volgt zij haar hart bij haar oude liefde.

Improvisatie is soms magisch

Geïmproviseerd theater is soms magisch. Twee spelers die elkaar nog nooit eerder zagen en die met minimale input de vloer op gaan, maken een verhaal alsof het geen moeite kost. Ik sta nog altijd te kijken van dit soort momenten omdat het zo mooi laat zien wat voor creatieve energie er vrij komt op dit soort momenten. Nou zijn Cecilia en ik ervaren improspelers dus je mag wat acteerprestatie wel iets van ons verwachten. Maar met alleen acteren kom je er in deze omstandigheden niet. Want het verhaal kon alleen ontstaan als we op elkaar afgestemd zijn en als we helder communiceren over wat zich aandient. En door open te staan voor input bij jezelf en bij de ander.

Ultieme samenwerken

Improviseren is het ultieme samenwerken waarbij je op elkaar let, voor elkaar zorgt en elkaar ruimte geeft. Waarbij je de leiding neemt als de situatie dat van je vraagt en een stapje terugdoet als dàt gewenst is. Waarbij je impulsen (bij jezelf en bij anderen) ruimte geeft en tegelijkertijd kijkt hoe die impulsen kunnen bijdragen aan het verhaal.

In mijn workshops en trainingen vraag ik niemand om scènes te spelen zoals ik dat met Cecilia heb gedaan. Dat is nergens voor nodig. Wat ik wel in mijn workshops doe is mensen bekend maken met de achterliggende gedachte van improvisatie. En ik laat mijn deelnemers experimenteren met die mindset die improvisatie soms zo magisch maakt. Dat lukt vaak heel goed. Soms komen er zelfs dit soort prachtige verhalen tot stand.

Mij verbaast dat allang niet meer. Ik heb in de afgelopen jaren vaak genoeg gezien hoeveel creativiteit er in mensen zit. Je hoeft het alleen maar even wakker te kussen.

Mooi vak heb ik eigenlijk.

Ook meer improvisatie in je team? Kijk eens naar de wakkerschudworkshop