De workshop is al een tijdje bezig en de groep zit er lekker in. Met veel enthousiasme en energie doen ze de oefeningen en er wordt gelachen. Veel gelachen. Teveel gelachen naar mijn zin. Het begint me zelfs te irriteren en ik ben even van de kaart. Humor is toch een van mijn wapens in mijn werk. Hoe kan het dan dat ik me erger aan mensen die plezier hebben.
Reflectie op communicatie en samenwerking
Als tijdens de oefening iets gebeurt waarmee ik iets kan zeggen over de communicatie en samenwerking, volgt op mijn reflectie opnieuw een grap van iemand uit de groep en ik leg de oefening stil. Ik neem nogal plechtig het woord:
“Beste mensen. Ik hou erg van humor en ik vind het superbelangrijk dat we samen lol maken en ik zie ook dat jullie hier veel plezier hebben. En toch begint het me ook te irriteren. Want ik heb het gevoel dat alles nu met een grapje wordt afgedaan. Ook als ik probeer om iets te reflecteren op de samenwerking in deze oefening, maakt iemand een grap en is het moment weg. Iedere reflectie op dingen die er écht toe doen, lachen jullie weg. Wat mij betreft kunnen we best op deze manier verder gaan, maar dan bestaat het risico dat we allemaal aan het eind van de middag met een onbevredigd gevoel achterblijven. Ik, omdat ik niet in staat ben geweest om jullie echt een stap verder te helpen en jullie omdat je het vanmiddag wel leuk vond, maar uiteindelijk niet zo zinvol.”
Bommetje
De groep valt even stil. Ik laat het even zo, benieuwd wat het effect van dit bommetje zal zijn. Tot iemand uit de groep het woord neemt: “Ik denk dat je gelijk hebt en ik denk ook dat dat in deze organisatie steeds gebeurt. Als het er echt toe doet, duiken we weg. Daarom verandert er hier zo weinig.”
Hier had ik iets te pakken.
Ik besluit om de workshop stil te leggen om dit onderwerp verder te bespreken. Veel mensen delen hun ervaringen en geven voorbeelden van momenten waarop het ontbreekt aan communicatie en samenwerking. Werkdruk, wisselende diensten, personeelsverloop, er zijn excuses genoeg om het niet over de manier van communicatie en samenwerking te hebben. Maar dat dat nodig is, daar is iedereen wel van overtuigd.
Enthousiaste reacties
Na een kwartiertje neem ik weer het voortouw. Ik stel voor om een korte pauze te houden en dan de workshop energiek af te ronden. Deze kwestie gaan we vanmiddag toch niet oplossen, maar dat hier iets ligt om aan te werken, staat wel vast. Het voorstel wordt goed ontvangen en tijdens de korte pauze praat iedereen nog na over hetzelfde onderwerp.
Als ik een paar dagen later met mijn contactpersoon bel, geeft hij aan dat iedereen enthousiast was over de middag. Het moment waarop ik de boel stil legde, was nog uitgebreid bij het diner besproken en dat daar iets moest gebeuren, was voor iedereen wel helder geworden. Ik bied mijn netwerk aan voor een eventueel vervolg.
Communicatie en samenwerking
Improvisatie-oefeningen maken veel los. In de speelse setting van de oefening vallen vaak de muren weg die mensen in hun dagelijks werk optrekken. Als je aan het spelen bent, kan je je nou eenmaal niet verschuilen achter procedures of hiërarchie. Of de waan van de dag de schuld geven. En dan blijkt dat de patronen in communicatie en samenwerking die we hebben veel meer bij óns horen dan bij ‘de organisatie’, ‘de planning’ of ‘de leidinggevende’.
Direct helder
Is improvisatie de enige manier om dat bloot te leggen? Vast niet, maar het is wel een methode die heel direct helder maakt waar het over gaat. Logisch ook. Als je vanuit het niets een verhaal moet maken, komt het aan op communicatie en samenwerking.
In de vijftien jaar dat ik dit werk nu mag doen, ontdek ik steeds meer de kracht van toegepaste improvisatie als trainingsmethode. En ik krijg er steeds meer vertrouwen in. Zodat ik tijdens een workshop een ongemakkelijk gevoel krijg als er geen reflectie op de oefeningen mogelijk lijkt te zijn.
Na stap 1 komt stap 1
En als ik dat ervaar, leg ik de boel stil en benoem ik wat ik zie. Ook als ik niet weet wat er precies aan de hand is, maar wel weet dat het op deze manier niet werkt. De improhouding verloochent zich ook hierin niet. Gewoon stap 1 zetten als je het gevoel hebt dat dat moet. En de volgende stap? Dat is gewoon weer een nieuwe stap 1.
Wil je ook werken aan de communicatie en samenwerking in je team. Informeer dan naar de mogelijkheden van een workshop Meer improvisatie in je organisatie.