Toen radioprogrammamaker Frits Spits dagelijks op Radio 2 het programma Tijd Voor Twee presenteerde, startte hij om 12 uur altijd met een spitsvondigheidje naar aanleiding van het nieuws. Frits is dol op taal en hij verdraaide iets in een nieuwsbericht, maakte er een woordspeling op of sprak een gedachte uit. Het mooie was dat het altijd gelinkt was aan het nieuwsbulletin dat direct voorafging aan het programma.

Ik werkte destijds voor Radio 2 en ik vroeg Frits eens naar dat korte momentje. Ik vond het razend knap dat hij zo snel iets kon verzinnen en was ook benieuwd of hij het echt ‘on the spot’ verzon.

Hoog tempo

“Ik heb dat nodig” zei hij. “Ik wil dat mijn programma vanaf het begin een hoog tempo heeft en dan moet ik zelf ook scherp zijn. Ik dwing mezelf om tijdens het nieuws goed te luisteren en snel te denken, waardoor ik veel scherper ben als de uitzending begint. Het is me namelijk in het verleden een keer overkomen dat ik verrast werd door het begin van mijn eigen programma en dat overkomt me nooit meer.”

Ik denk nog vaak aan dit gesprek als ik me voorbereid op een workshop, de WakkerschudworkshopXL en bijvoorbeeld ook vlak voor ik op moet in een toneelstuk. Want ook ik heb zo mijn ritueeltje.

Ritueeltje

Voor ik ga beginnen, neem ik altijd even rust. Ik sluit mijn ogen en ga mijn hele lichaam van boven naar beneden langs. Om het zweverig te zeggen: Ik zoek even contact met mijn hele lijf. Ik heb heel weinig met mindfulness en meditatie, maar dit kleine momentje is heel belangrijk voor me. Het geeft me net even die extra boost om te starten en om scherp te zijn vanaf het begin.

Gekleurd balletje

In een tweedaagse presentatietraining die ik de onlangs gaf, kwam het onderwerp ook ter sprake. Ik deed de oefening met het virtueel gekleurde balletje dat je langs de binnenkant van je lichaam laat gaan. Om te voorkomen dat zo’n balletje ineens naar beneden valt, moet je je lichaamsdelen in beweging brengen om het balletje zogenaamd rond te laten gaan. In feite is dat dezelfde oefening, maar omdat je er nogal mal bij moet bewegen, is die niet altijd geschikt om te doen voorafgaand aan een workshop of lezing. Eén van de deelnemers vroeg me naar de betekenis van de oefening en toen vertelde ik hoe belangrijk het is om je zodanig voor te bereiden dat je scherp bent als je begint.

“Maar moet je dan als een malle gaan staan wiebelen? Ze zien me aankomen.” vroeg een van de deelnemers.

Scherp

Nee hoor, dat hoeft helemaal niet. Je moet vooral doen wat je zelf nodig hebt. Er zijn veel mogelijkheden om je voor bereiden en iedereen ontwikkelt zo zijn eigen manier.

Maar mijn stelling is wel dat je vanaf het begin scherp moet zijn en klaar moet zijn om je verhaal te vertellen. Want vaak heb je voorafgaand aan een workshop nog van alles moeten regelen, de beamer aangesloten, de stiften gecheckt en de lunch geregeld. Of je hebt voorafgaand aan je presentatie in de zaal zitten luisteren, ben je net gezenderd of controleer je nog net even je kleding. En dat zijn allemaal zaken die je afleiden van dat wat je gaat doen; Een strak verhaal vertellen.

Dus tussen die laatste voorbereidingen en je eerste woorden is het even tijd voor jezelf.

Dat verdient de groep die naar je gaat luisteren. En dat verdien je zelf ook.