Om tien over half negen gaat de deur van het klaslokaal open en komt het meisje dat nog ontbrak binnen. Ze kijkt naar meester Rachid en zegt: ‘Ik was gisteren te laat naar bed, dus ik heb me verslapen.’ De leerkracht reageert ontspannen: ‘Ga dan maar even op zoek naar meester Ard want die is al naar je huis aan het bellen.’ ‘Dat doe ik dan maar want anders belt hij mijn moeder wakker.’ antwoordt ze lachend.
15 verhalen
Op SBO MIchaelschool is het voor leerkracht Rachid iedere dag weer verrassend hoe zijn dag zal beginnen. Zijn klas is met 15 kinderen niet groot, maar zit vol verhalen. Verhalen van kinderen die anders zijn, een andere geschiedenis hebben en die soms alleen met kunst- en vliegwerk binnenboord gehouden kunnen worden.
Ik mag een dagje meelopen op deze school. Mijn idee van lang geleden om iets in het onderwijs te gaan doen, is onlangs weer teruggekomen en via wat contacten kon ik een snuffelstage regelen op deze school voor Speciaal Basisonderwijs.
Aandacht
De dag is al hectisch begonnen. Meester Rachid staat bij de deur om de kinderen binnen te laten en wordt van alle kanten ‘belaagd’ met vragen, problemen, ideen, ongevraagde adviezen en oplossingen. Ieder kind uit zijn klas heeft in de eerste vijf minuten al individueel aandacht gekregen. Hij verblikt of verbloost niet en heeft voor ieder kind even tijd. Maar als om tien over half negen iedereen in de klas zit, duizelt het bij mij al wel.
Dagstructuur
Pictogrammen aan de muur geven de dagstructuur aan en ik word zonder problemen opgenomen in dat ritme. Als een kind bij de rekenles hulpeloos kijkt, ga ik helpen. De leerling rekent met moeite, maar samen komen we wel tot het goede antwoord. Ik ben trots. Op de leerling, maar ook een beetje op mezelf.
Meester Rachid schakelt moeiteloos. Twintig minuten taal, twintig minuten rekenen en een herhaling van het wereldorintatie-thema van gisteren. Pas na een uur is hij voor de eerste keer een beetje bozig, maar hij blijft de hele dag vriendelijk, positief en ondersteunend. En de kinderen lopen met hem weg en ondergaan zonder morren zijn gezag. Ik ben diep onder de indruk van het gemak waarmee hij met de kinderen omgaat. Je zou bijna zeggen dat iedereen het zou kunnen. Maar als ik beter kijk, zie ik hoe hij schakelt, hoe hij bij ieder kind precies de juiste toon weet te raken, liefdevol reageert, soms even streng is, nu en dan een grapje maakt en voortdurend met de hele klas in contact staat. Rachid sluit aan bij wat de kinderen vertellen, hij laat ze meer stralen dan ze gewend zijn, geeft ze de structuur van een dagplanning, laat ze leren van hun fouten en blijft vrolijk en speels. Dit zijn devijf stappen naar wendbaarheid. Dit is toegepaste improvisatie op zijn best.
Diepe buiging
Aan het eind van de schooldag praat ik nog even met de directeur van de school. Ze is benieuwd wat ik ervan vond. Ik moet de indrukken nog even verwerken, maar weet wel dat ik diep respect heb gekregen voor de mensen die dit kunnen. Ze vertelt me wat meer over de achtergronden van de leerlingen op deze school. Stuk voor stuk bloedstollende verhalen die mij – met een gelukkige en onbezorgde plattelandsjeugd – doen huiveren. De betekenis ervan dringt pas echt tot me door als ik de deur van de school achter me dicht doe. De tranen schieten letterlijk in mijn ogen en ineens kan ik alles relativeren. Alle workshops en trainingen, alle presentaties en presentatietrainingen. Iedere offerte, iedere opdracht. Het is allemaal mooi en ik draag heus wat bij aan de wereld. Maar het valt in het niet bij de echte toegepaste improvisatie van meester Rachid en zijn collega’s voor wie ik alleen maar een diepe buiging kan maken.
